بیماری کیست مویی یا سینوس پیلونیدال چیست؟ : ابتدا در قسمت باید معنی سینوس را بدانیم ما اکثرا کلمه سینوس را همراه با بینی می شنویم ولی بهتر است بدانیم که سینوس به معنی کانال یا حفره است و می تواند در تمام قسمت های بدن وجود داشته باشد سینوس پیلونیدال یک بیماری خوش خیم است که کیست مویی یا سینوس پیلونیدال (PNS) نیز گفته می شود.

کیست مویی یا سینوس پیلونیدال (PNS) به شکل سوراخ کوچک، تونل یا گودال است که در شکاف بالای خط باسن و پایین استخوان دنبالچه قرار دارد. سینوس پیلونیدال یک مشکل مزمن پوستی حاوی مو است که با یک یا چند دهانه‌ی کوچک به سطح پوست باز می‌شود و می‌تواند درد شدیدی ایجاد کند. این بیماری در ابتدا هیچ ارتباطی با سرطان ندارد.

کیست مویی یا سینوس پیلونیدال کانون عفونت است و اکثرا الوده و عفونی است همچنین . در صورت عفونت ممکن است چرک و ترشحات خونی با بوی نامناسب از آن تراوش کند. سوراخ سینوس پیلودنیال آلوده به شکل کیست یا آبسه پیلونیدال ظاهر می‌شود. خیلی کم اتفاق می افتد که سینوس در سایر قسمت های بدن رخ دهد.

کیست مویی در زنان و مردان رخ می دهد ولی بیشتر در مردان و افراد جوان دیده می شود مخصوصا کسانی که دلایلی مجبورند ساعت های زیادی بشینند مانند راننده تاکسی ها بیشتر رخ می دهد در مردان در شرایط یکسان در مقایسه با زنان چهار برابر بیشتر ایجاد می شود. این بیماری در کودکان بسیار نادر است.

در رابطه با بیماری های نشیمنگاهی بیشتر بدانید : بیماری نشیمنگاهی

این بیماری به دلیل فاصله کوتاه آن از مقعد و شبیه لانه‌ای از مو بودن سینوس پیلونیدال نام گرفت و اولین بار توسط پزشکان در سال ۱۸۸۰ تشخیص داده شد. به این بیماری « بیماری جیپ » نیز گفته می شود زیرا در طول جنگ جهانی دوم به دلیل وضعیت همیشه نشسته رانندگان در جیپ اکثرا دچار این بیمای می شدند.

این بیماری نیاز به روش تشخیصی خاصی ندارد و پزشک با مشاهده به راحتی به وجود آن پی می‌برد زیرا بسیار واضح است. بلافاصله بعد از اینکه متوجه بیماری سینوس پیلونیدال شدید حتما باید برای درمان ان اقدام کنید و حتما نباید منتظر نشانه‌ها و علایم ازاردهنده شوید هرچند محل و موقعیت و همچنین ظاهر این بیماری منجر به خجالت و شرمساری در افراد مبتلا می‌شود ولی باید به این اتفاق همانند یک جوش یا خال نگاه کرد و خود را به خاطر وجود آن سرزنش نکرد.

علت کیست مویی یا سینوس پیلونیدال

علت اصلی و دقیق این بیماری هنوز مشخص نشده است ولی بر اساس برخی شواهد و حدس و گمان ها می توان گفت که تا حدودی علت آن اکتسابی و ترکیبی از تغییرات هورمونی پس از بلوغ، رشد مو و اصطکاک ناشی از لباس طی نشستن طولانی‌مدت است.

هورمونهای جنسی برای اولین بار در سن بلوغ تولید می شوند که با تحت تأثیر قرار دادن غدد سباسه ممکن است آغازگر بیماری پیلونیدال باشند. از طرفی فعالیت‌هایی که باعث اصطکاک می‌شوند، موهای در حال رشد در منطقه را مجبور به پسرفت در زیر پوست می‌کنند. بدن به صورت ذاتی موهای زیر پوستی را به عنوان یک جسم خارجی تلقی می‌کند و یک پاسخ ایمنی نسبت به آن راه می‌اندازد. این پاسخ ایمنی می‌تواند به شکل کیست در اطراف موها بروز کند. پوست تحریک شده متورم، قرمز و دردناک خواهد شد.

با توجه به شواهد موجود در صورت داشتن برخی از نشانه ها احتمال این که دچار این بیماری شده اید وجود دارد که برخی از ان نشانه ها عبارت اند از :

• اضافه وزن یا چاقی : چاقی ازیک طرف منجر به کم تحرکی فرد و از طرفی دیگر باعث تعریق همیشگی گودی باسن می‌شود و از این طریق بر احتمال کیست مویی می‌افزاید.
• شغل کم تحرک :  کارهای کم تحرک و نشسته مانند کارمندی و رانندگی باعث اصطکاک پوستی بیشتر در ناحیه‌ی پشت و نشیمن‌گاه در خواهند شد.
• وجود سوراخ مادرزادی انتهای دنبالچه‌ای: این سوراخ شرایط را برای گیر افتادن مو مساعد می‌کند.
• سابقه‌ی خانوادگی : رویت شده این بیماری در سایر اعضای خانواده در بیش از یک سوم موارد وجود دارد.
• ضربه به ناحیه پایین کمری : مثلا ضربه به ناحیه‌ی نشیمن‌گاه طی سقوط و آسیبی که طی ضربه در بافت‌ها ایجاد شده است.
• پر مویی یا داشتن موهای مجعد و درشت : تراکم بالای موهای در یک ناحیه احتمال گیر افتادن‌شان در پوست زیاد می‌کند.
• سن : سینوس پیلونیدال می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در بزرگسالان جوان بین سنین ۱۵ تا ۴۰ سال شایع‌تر است.
• جنس مذکر : به دلیل داشتن مقدار بیشتری مو نسبت به زنان با احتمال بیشتری در معرض خطر این کیست مویی هستند.
• پوشیدن لباس‌تنگ : لباس‌های تنگ و چسبان میزان اصطکاک را بیشتر و فرد را مستعد سینوس پیلونیدال می‌کند.
• بهداشت فردی ضعیف : عدم رعایت بهداشت به خصوص در ناحیه‌ی مقعد و اطراف آن منجر به آلودگی پوستی و قرار گرفتن در معرض عفونت کیست مویی خواهد شد.

علت اصلی این بیماری مشخص نیست ولی می توان به احتمال زیاد گفت که ، این کیست در نتیجه‌ی گیر افتادن مو زیر پوست و سپس التهاب و تحریک بافتی ناحیه ایجاد می‌شود که در صورت آلودگی می‌تواند چرک کند و باعث رنجش فرد شود.

راه‌های پیشگیری از کیست مویی یا سینوس پیلونیدال

در همه بیماری ها پیشگیری حرف اول را می زند در این بیماری نیز بهترین راه پیشگیری است و بیماری کیست مویی یک اختلال ساده دردسرآفرینی است که فقط به دلیل رعایت نکردن اصول بهداشتی و سبک نادرست زندگی با بروز درد فراوان و نداشتن درمانی جزء جراحی ایجاد می‌شود، معقولانه است تا با آموزش صحیح سطح آگاهی افراد را بالا برده و از بروز آن جلوگیری نمود. همیشه اقدامات پیشگیرانه از بیماری‌ها راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر بوده و به نفع سلامتی افراد است.

اکثرا افراد بیماری این بیماری را در مرحله ای که کار از کاز گذشته است متوجه می شوند زیرا این بیماری در مراحل اولیه بدن هیچ علایمی شروع به شکل‌گیری می‌کند در موارد بسیار کم هم تب، درد مفاصل و عضلات و یا ناراحتی ظاهر می‌شود. این علایم معمولاً از باکتری آلوده‌کننده‌ی سطح پوست ناشی می‌شود. گاهی اوقات علایم تا بروز درد و قرمزی محل و تشکیل آبسه و حتی تخلیه خود به خودآن پیش می‌رود.

مناسب‌ترین اقدامات پیشگیرانه کیست مویی شامل:

همان طور که گفته شد براساس برخی گفته دلیل اصلی این بیماری مو است پس بهترین راه برای مقابله با ان از بین بردن موهای ناحیه‌ی انتهایی کمر است.می توان با لیرز برای همیشه از شر ان مو ها خلاص شد یا می توان ان ها را کوتاه نگه داشت.

یک راه پیشگیری مناسب دیگر استفاده از صابون‌های ضد باکتری و یا گلیسیرین برای پاک کردن این منطقه از هر گونه باکتری است. صابون باید به اندازه کافی و نه بیشتر استفاده شود تا منافذ پوست را مسدود نکند. مالیدن آرام صابون بر روی پوست ناحیه از عفونت منطقه جلوگیری می‌کند. البته باید دقت نمود که پس از اتمام شست‌وشو هیچ اثری از صابون بر روی منطقه باقی نماند و ناحیه کامل خشک شود. بنابراین استحمام روزانه می‌تواند بسیار مفید باشد؛

یکی از دلایل این بیماری کم تحرکی و نشستن مدام است که برای جلوگیری از این بیماری باید از نشستن مداوم خودداری کرد و هم چنین بهتر است برای اینکه دچار این بیماری نشوید از لباس های گشاد استفاده کنید.

یکی از دلایل این بیماری اضافه وزن و چاقی است زیرا در این صورت میزان تعریق افزایش می یابد پس برای جلوگیری از این بیماری ابتدا باید وزنی مناسب داشت و برای داشتن وزن مناسب باید تغیراتی در عادت های روزانه و رژیم غذایی ایجاد کرد تا دچار اضافه وزن نشوید.

اما اگر دچار بیماری سینوس پیلونیدال شدید جای هیچ گونه نگرانی نیست زیرا با انجام برخی کار ها می توان از پیشرفت ان جلوگیری کرد اما اگر آبسه ایجاد شده در بدن به ورت خود به خود تخلیه نشد حتما باید به پزشک مراجعه شود تا با استفاده از یک جراحی ساده ان را تخلیه کند.

زمانی که این کیست تازه در بدن شما ایجاد شده است و دچار الودگی و چرک نشده است می توانید با استفاده از حمام آب گرم یا نشستن در وان یا لگن محتوی آب و نمک از درد و التهاب بیشتر آن پیشگیری کنید. البته برای از بین بردن این بیماری برخی روش های طبیعی نیز وجود دارد مانند استفاده از زردچوبه زیرا این ماده خواص ضد التهابی دارد همچنین روغن درخت چای به سبب این که خاصیت ضد‌عفونی‌کنندگی می تواند مانع پیشرفت این بیماری شود.

هنگاهی که همه ی راه های جلوگیری از این بیماری را انجام دادید ولی باز دچار بیماری کیست مویی شدید می توانید با مراجعه به پزشک و انجام جراحی ان را به راحتی از بین ببرید.